Bir arkadaşınızın yanındayken telefonla ilgilenip arkadaşınıza cevap vermediğiniz oldu mu? Peki, kalabalık bir ortamda size sorulan sorulara cevap vermeyip telefonunuzla ilgilenmeye devam ettiniz mi? Eğer bunlardan birini yaptıysanız, siz de phubbing ismi verilen dijital bir fenomene düştünüz demek… Haftalık Günlük sitemizde phubbing nedir sorusuna cevap verdik.
Phubbing, kısaca özetlemek gerekirse insanları -isteyerek ya da istemeyerek- küçümseme davranışıdır. Bu davranışın ana unsuru akıllı telefonlardır. Bir kişi, kendisine sorulan soruları geçiştiriyorsa ve karşısındaki kişiyle ilgilenmeyip dikkatini telefonuna veriyorsa phubbing yapıyor demektir.
Phubbing Nedir, Kim İcat Etti?
Dijital çağın başlaması ile birlikte hayatımıza giren bu kavramın mucidinin Avustralyalı bir reklam ajansı olduğu söyleniyor. Phubbing’in ortaya çıkmasında etkili olan ilk sözcük Phone. Diğer kelimesi ise Snubbing… Kötü davranmak/terslemek ve telefon kelimelerinin birlikteliğinden doğan bu fenomeni bir de şöyle tanımlayalım: İnsanların tam önlerinde bulunan arkadaşlarını ve ailelerini umursamayarak telefonlarıyla ilgilenmeleri…
Bu kavram, henüz belleğimize yerleşmiş değil. Ancak bilimsel çalışmalar gösteriyor ki akıllı telefon kullanan insanların yaklaşık %20’si günde en az 4 kere phub yapıyor. Diğer yandan da insanların yaklaşık %30’u günde 3 kez phub edilmekten şikayetçi oluyor.
Phubbing Hastalığı Nedir? Bu Bir Problem mi?
Phubbing kavramının tam olarak nasıl konumlandırılacağı konusunda kafalar karışık. Bu davranış çok önemli bir sorun olarak görülmese de araştırmalar, phubbing’in dost ve yakınlarınızla kurduğunuz ilişkileri ve kendi bilişsel sağlığınızı olumsuz etkileyebileceğinin altını çiziyor.
İlginizi Çekebilir:📢Yüzümüze Neden Dokunuruz?
Phubbing İlişkileri Nasıl Etkiler?
Bu fenomenin çevremizdeki insanlarla etkileşim kurma becerimizi zedeleme ihtimali var. Aynı zamanda bu sendrom, evliliklerin önüne taşlar koyabilir. Bu yargıları destekleyen birkaç çalışma şu şekilde:
- Yüz yüze görüşme sırasında telefonda başka biriyle mesajlaşma fiziksel görüşmeleri olumsuz etkiliyor.
- Evlilik memnuniyetini azaltıyor ve eşlerin birbirine yalan söyleme ihtimalini güçlendiriyor.
İlişkileri pek de olumlu etkilemediği ortada. Aynı zamanda bu patojenik gösterge, depresyon/çöküntü vb. durumların da nedeni olabilir.
Phubbing Akıl Sağlığını Nasıl Etkiler?
Kendini yetersiz gören ve küçümseyen insanlar, birisi tarafından phubbing’e uğratıldığında çok fazla etkilenebiliyor. Etkileşim ve iletişimin sağlıksız bir şekilde ilerlemesi de cabası… Phubbing’in hepimizi nasıl etkilediğini anlamak için neden tehdit oluşturduğunu anlamakta fayda var. İşte Phubbing’in hedefine aldığı temel duygular:
- Aidiyet/İlişkinlik
- Kişilik saygısı
- Anlamlı varoluş
- Öz denetim
Biri size phub yaptığında reddedilmiş, dışlanmış ve önemsiz hissedebilirsiniz. Dolayısıyla zihinsel akış sürecinde ve ruhsal durumlarda sorun içeren önemli bir etkisi olabilir. Aynı şekilde biz de bunu karşımızdaki birine yaptığımızda farkında olmadan o kişinin moralini bozmuş olabiliriz.
Hangimiz Phubber Değiliz Ki?
Phubbing için ciddi bir hastalıktır tanımını yapmak pek mantıklı görünmüyor. Bu eylemi, sadece çevreden soyutlamak yanlış olabilir. Bununla birlikte diğer sosyal problemleri de tetikleyebilir. Bu nedenle günlük akıllı telefon alışkanlığını minimuma indirmek, her açıdan faydalı olduğu gibi phubbing etkisi ile karşılaşma olasılığımıza da en aza indirger. Bu nedenle phubberlığın önüne geçebiliriz ve iletişim/etkileşim biçimlerimizi daha sağlıklı hale getirebiliriz.
İlginizi Çekebilir:📢Sevimli Saldırganlık Nedir?
Son olarak;
Araştırmalar, phubbed olan kişilerin (yani önemsenmeyen) kendilerini değersiz hissettiklerini ve bunun çözümünü de sosyal medyada aradıklarına işaret ediyor. Bu da phubbed olan kişinin phubber olmasına yol açabiliyor. Bu ne yazık ki kısır döngü anlamına geliyor. Ancak bu soruna kalıcı çözüm bulmak hiç de güç değil. Kolay bir şekilde sorunu çözmek mümkün.
Daha sağlıklı ve güçlü ilişkileri yüceltmek için ilişki ağını kuvvetlendirilmiş duygusal ve sosyal zemine tesis etmekte fayda var. İlgili/ilgisiz – önemseyen/önemsemeyen dengesini iyi kurmak için aşırılıkları törpülemek, daha iyi bir hayatın oluşumuna neden olacak kıymetli bir kontrol mekanizması rolü üstlenecektir.
Phubbing kavramına ek olarak daha farklı konular hakkında HaftalıkGünlük Facebook sayfamızı da ziyaret edebilirsiniz.
