Trüf mantarı, faydaları ile mutfakların parlayan bir yıldızı. Şeflerin ve damak tadına önem verenlerin favorisi olan bu lezzeti, aynı adı taşıyan çikolatalar ile karıştırmamak lazım. Bazı ağaçların toprak altındaki köklerine yakın bir yerde yetişen bu mantar türü hakkında ayrıntılı bilgileri Haftalık Günlük‘te öğrenebilirsiniz. Bu arada yetiştirme ve saklama koşulları hakkında bilgi almak için trüf mantarı yetiştiriciliği rehberimize tıklayın.
Trüf mantarı; her biri lezzet ve fiyat açısından küçük farklılıklara sahip beyaz, siyah, yazlık ve kışlık şeklinde ayrılan birçok farklı tipi olan bir mantar türüdür. Harika tadı ve keskin çeşnisi bir yana, trüf mantarlarının besleyici olduklarını belirtmekte fayda var.
İçindekiler
Neye benzediklerini tanımlamak biraz zor; küçük bir çikolataya benzeten de var; bir patatese de… Ayrıca Game of Thrones’taki ejderha yumurtalarına benzeteni de görmek mümkün… Sözün özü- trüf mantarı, Tuber cinsinden kokulu bir mantar türüdür. Günümüzde kabul edilmiş 100’dan fazla Tuber mantar türü vardır ve bu türlerin yaklaşık olarak 10’u yenebilir.
Trüf mantarının bilimsel adı Terfeziaceae’dir ve Ektomicorrhizal mantarının meyvesidir. Bir mantar simbiyotu ile çeşitli bitki organlarının simbiyotik ilişkisi ile ortaya çıkar. Bu mantarlar, yalnızca meşe, fındık ve çam gibi ağaçların köklerinde simbiyotik ilişkiden oluşur ve ağaç diplerinin yakınında yetişir. Trüf mantarı, su ve besin kökleri yoluyla ağaca geçmesi için toprağa sızar. Buna karşılık, mantarlar boş durmaz; fotosentez sonucu oluşan şekerleri ağaç yer mantarlarına verirler. Dolayısıyla ortaya çıkışlarındaki simbiyotik ilişkiyi bu şekilde özetleyebiliriz.
Trüfler, en çok Avrupa ve Asya’da karşımıza çıkar; bu kara parçalarında yer alan killi topraklardaki geniş yapraklı ağaçlık bölgelerde yer altında yetişir. Trüfler, dünyanın belirli bölgelerinde daha yoğun bir şekilde kendini gösterir; örneğin İtalya ve Fransa’daki kırsal kesimler en sevdikleri büyüme yerleridir. Sert, süngerimsi bir dokuya ve tatlı bir aromaya sahip yumrulu bir bitki (örneğin patates) gibi görünürler. Bu yeraltı spor türü grubunun karşılaştırılabileceği en yakın şey yabani mantarlardır. Başka bir açıdan bakmak gerekirse, toprak altında tamamen batık geliştikleri için zengin bir lezzete sahiptir.
Yerel şeflerin yüzyıllardır mevsimlik yemeklerde kullandığı trüfler, Türkiye’nin güneydoğusunun kurak topraklarında ve Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü illerde yetişir. Akdeniz iklimin olduğu bölgelerimizde toprağın yaklaşık yarım metre altında yetişir.
📢İlginizi Çekebilir:↪️Hindiba Kahvesi Nedir?
Trüf mantarını toplama işlemi, yorucu bir süreci gerektirir. Yüzeye daha yakın büyüyen yer mantarları, topraktaki çatlaklar ve belirgin kokuları nedeniyle bulunur. Bununla birlikte, çoğu yer mantarının konumunu tespit etmek için eğitimli köpekler kullanılır. Köpeklerin yanı sıra mantar tespit etme konusunda domuzlar da becerikli ve yeteneklidir. Bir mantar bulunduğunda, sağlam mı değil mi diye çiftçilerin onayından geçmelidir. Çiftçiler, bulunan mantarları en ince ayrıntısına kadar inceler çünkü hasar görmüş veya tüketime uygun olmayan bir mantarı kimse istemez.
Mantarın bulunma ve toplanmasını kolaylaştıran hikayelerden biri şu şekilde: Çiftçiler, trüf mantarını daha kolay bulsunlar diye uzun bir süre domuzları kullanmışlardır. Ancak domuzların mantarı yeme ihtimali yüksek olduğu için domuzlardan vazgeçtiler. Domuzların bir diğer olumsuz yönleri büyük burunlarıydı çünkü burunları mantarların köklerine zarar veriyordu. Çiftçiler, daha sonra bu iş için köpekleri eğitti ve domuzlara göre daha iyi sonuç elde etmeye başladılar.
Yüksek değerleri ve orijinal yapıları nedeniyle, trüf mantarı neredeyse hazineler kadar kıymetlidir. Bu nedenle bir trüf çiftçisi, hasat noktasını herkesten gizler ve kimseye bu konuda hakkında bilgi vermez.
Peki, dalaman mantarı veya keme mantarı olarak da bilinen trüf mantarının insan sağlığına ne gibi katkıları var?
2. Antioksidan Gücü
Trüf mantarının vücudumuzdaki zararlı serbest radikallere karşı vücut direncini arttırdığı yönünde bulgular var. Kalp hastalığı, diyabet hatta kanseri tetikleyen patojenik organizmaları yok edebiliyor. Bunun nedeni trüf mantarının C vitamini, gallik asit gibi antioksidanları içermesidir. Fakat bunlar sevimli ve küçük trüf mantarlarının türüne göre farklılık göstermektedir.
Güncel araştırmalar bu antioksidanların trüf mantar özünde (trüf yağı) bulunduğunu gösteriyor. Fakat taze trüflerin insan sağlığına aynı etkileri yapıp yapmayacağı konusunda net bir bilgi yok. Dolayısıyla trüf mantarlarının antioksidan etkisi gösterdiğinden emin olmak için çalışmalar sürüyor.
3. Doğal Antibakteriyel
Yapılan bir testte çöl trüflerinden elde edilen özün Staphylococcus aureus isimli bakterinin gelişimini %66 oranında durdurmuş. Bir başka testte ise aynı mantar özü, Pseudomonas aeruginosa isimli bir diğer bakterinin de gelişmesini önlemiş. Dolayısıyla trüf mantarlarının bakteri önleyici bir yapıya sahip olduklarını söylemek mümkün.
Ancak bilim insanları şu konuyu halen araştırıyor. Trüf mantarları insandaki bakteriyel enfeksiyonları da engeller mi? Evet, trüf mantarları bakterilerin gelişimini engelleyebiliyor fakat insanlardaki bakterileri ne ölçüde önleyebileceği halen araştırma konusu.
4. Kanser Hücrelerini Öldürebilir
Yapılan araştırmalarda farklı trüf mantarlarından alınan örneklerin karaciğer, akciğer ve göğüs tümörlerinin büyümesini engellediğini gözlenmiş. Beyaz trüf mantarının da çeşitli araştırmalar sonucunda aynı başarıyı gösterdiği ortaya çıkmış. Dolayısıyla trüf mantarlarının kanser hücrelerinin büyümesini önlediğini söylemek mümkün.
5. Bağışıklığı Güçlendirir
Trüf mantarları iltihaplanma nedeniyle ortaya çıkan hastalıkları da azaltır. Vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan trüf mantarı, spesifik yapısıyla hücre sıkıntılarını ve iltihaplanma riskini minimuma indirir. Araştırmalar, kara ve beyaz trüf mantar türlerinin zararlı enzimleri engellediğini gösteriyor. Bu nedenle de trüflerin daha güçlü bir bağışıklığa sahip olma konusunda yardımcı olacağını söylemek mümkün.
Dikkat: Bazı zehirli mantarlar, trüf mantarlarına benzer. Bu bakımdan yerken ve toplarken dikkatli olmak gerekir. Zehirli olan ve yenebilir trüfler arasındaki ayrımı, genlellikle bir uzman fark eder. Bu nedenle trüf mantarını güvendiğiniz yerlerden satın alın ve aldığınız trüf mantarının taze olmasına da özen gösterin.
📢İlginizi Çekebilir:↪️Deniz Patlıcanı Nedir?
Bir yılın iki farklı zaman dilimi, trüf mantarı hasadı için uygundur. Bilimsel adı Tuber aestivum olan yaz trüfünün toplanma zamanı Mayıs ve Ağustos aylarıdır. Perigord trüfü (Tuber melanosporum) ismiyle bilinen kış trüfünün de toplanma zamanı Aralık ve Şubat arasıdır.
Trüf mantarının bilinen bozulma süresi maksimum 10 gündür. Toplandıktan sonra 10 günü geçerse çürümeye başlayabilir. Daha uzun süre dayanmaları için kaynatmak veya dondurmak iyi bir fikir değildir. Dondurmak bir trüfün dokusuna zarar verir, kaynatmak ise tadını bozar.
Mutfağın elması olan trüf mantarı, Akdeniz yemeklerine lezzet katar. Bu yörenin yemeklerinin üzerine rendelenir. Ayrıca da makarna ve pizzaya harika ve hoş içerikler katar. Orijinal tadı mezeler ile de uyumludur; özellikle başarılı bir garnitür olma potansiyeline sahiptir.
Mantarı alır almaz temizleyin; kötü gözüken noktaları kesin veya üzerindeki kiri fırçalayın. Ardından yavaşça durulayın ve kurulayın. Trüf mantarlarınızı kuru bir kağıt havlu nesneyle örtün ve kullanmaya hazır olana kadar buzdolabınızda saklayın. Trüfleri korumanın diğer yolu, daha sonra kullanabilmeniz için tereyağına rendelemek ve küçük dilimler halinde dondurmaktır.
Yemekten hemen önce yemeğinize küçük miktarlar ile rendelerseniz bol miktarda lezzet alırsınız. Yumurta, makarna, pilav, soslar, tavuk ya da balıklara çiğ rendeli trüfleri ekleyerek de yiyebilirsiniz. Aynı zamanda zeytinyağı ve tereyağı ile de karıştarak kendinize güzel bir damak şöleni armağan edebilirsiniz.
Yağ, makarna ve hatta patates cipsi gibi ürünlerde trüf aroması ekleyebilirsiniz. Ancak yine de bu ürünler gerçek ve doğal bir trüf besin yağı ve özü barındırmaz. Trüf mantarı çok çabuk bozulduğundan, uzun raf ömrüne sahip ürünlerdeki trüf maddeleri insan yapımı yapay bir trüf aromasına dayanır.
İç mekanlarda yetiştirmenin en hızlı yolu, iç mekan trüf yetiştirme kiti kullanmaktır. Ek olarak, aşılanmış bir fidan kullanarak yetiştirirseniz daha iyi daha sürdürülebilir bir mahsul elde edersiniz.
Muhtemelen hayatınızın bir noktasında toksik ilişki terimini duymuşsunuzdur. Gerçek şu ki, toksik bir ilişki içinde olmanın ne anlama geldiğini tam…
Her gün yeni sevgilinizden gelen günaydın mesajıyla uyanıyorsunuz veya ofisinize ya da evinize çiçekler geliyor. Bunlar herkesi mutlu eder elbette……
Klişe ve geleneğin en çok prim yaptığı günler bayram günleridir. Çünkü bayram demek geleneğin devamı demektir. Gelenek görenek ve adetlerin…
Love bombing nedir sorusuna bir ilişkinin başlangıcında insanın üzerine dökülen bir sevgi patlamasıdır cevabını verebiliriz. Diğer tabiriyle bu durum bir…
Gaslighting, psikolojik istismarın çeşitli biçimlerinden biridir ve genellikle mağdurlar üzerinde derin ve uzun süreli etkiler bırakabilir. Mağdur, kendi duygularını ve…
Hayat, bazen yolumuzda karanlık tünellerle dolu bir labirent gibidir. Ancak, bazen bu karanlık labirentin duvarları, sadece dışarıdaki tehlikeleri değil, içimizdeki…
This website uses cookies.