Kültür/Rehber

Keme Mantarı (Domalan Mantarı) Nedir? Faydaları Nelerdir?

Kendi kulvarında etkileyici lezzet profilleriyle dikkat çeken mantarlar, harika atıştırmalıklardır. Fakat mantar türleri gastronomistleri memnun edecek şekilde o kadar çoğaldı ki acaba hangi mantardan bahsediyoruz. Haftalık Günlük sitesindeki bu yazıda keme mantarından bahsedeceğiz ancak kemeyle karıştırdığımız diğer mantar cinslerine de kısaca değineceğiz. Peki, sözünü edeceğimiz keme mantarının diğer ismi domalan mantarı mı yoksa trüf mantarı mı? Bu arada trüf mantarıyla ilgili geniş bir rehbere ulaşmak için trüf mantarı yazımıza tıklayabilirsiniz. Yazıda ayrıca evde trüf mantarı nasıl üretebilirim sorusuna dair taktikleri de bulabilirsiniz.

Şimdi keme mi yoksa domalan mantarı mı konusunda yolculuğa çıkalım. Bu konuda kafalar karışık çünkü domalan mantarı bazı kaynaklarda da dolaman ismiyle geçiyor. Her neyse biz en iyisi keme mantarına yoğunlaşalım mı? Yoğunlaşmadan önce şu soruya da net bir yanıt verip rahatlayalım.

Domalan Mantarı Trüf Mü?

Öncelikle şu konuda hemfikiriz ki keme ile domalan mantarı aynı kapıya çıkıyor. Yani domalan mantarından bahsediyorken evet bu keme mantarı diyebilirsiniz. Peki, trüf nedir hatta siyasetçiler gibi sorarsak nedir ve nasıl bir amaca hizmet etmektedir? Trüf mantarı ana mantar cinsidir ve farklı türevlere ayrışır. Domalan mantarı da trüf mantar ailesinin ayrılan üyelerinden yalnızca biridir. Hatta trüfün siyah cinsine domalan dendiğini de söyleyelim. Peki, bu ikisi neden karıştırılıyor çünkü yetişme aşamaları birbirine benziyor.

Keme Mantarı Nedir?

Keme mantarının trüfle olan ilişkisini kesin olarak ayıramayız. Zira keme, trüff’ün bir aile üyesidir ve keme mantarından bahsederken yolumuz genellikle trüfe çıkar. O halde kolları sıvayalım keme mantarından bahsetmeye başlayalım.

Trüf mantarını süslü ısırık büyüklüğündeki bir atıştırmalık olan çikolatalarla karıştırmayın. Çünkü bunlar meşe veya fındık gibi yaprağı geniş ağaçların köklerine yakın kireçli topraklarda büyüyen yeraltı mantarlarıdır.

Çeşitli trüf türleri var olsalar da çoğumuz siyah ve beyaz trüf kategorilerine aşinayızdır. Siyah trüfler, katı kir kümelerine veya hatta topaklı dışkıya benzeyen kaba ve biraz tanecikli dış yüzeylere sahiptir. İçleri ise çok daha çekici ve leziz wagyu bifteğine benzer. Siyah trüfün bu cinsi kemedir ve keme mantarını tanımlarken özetle bu betimlemeleri kullanabiliriz.

 İlginizi Çekebilir:📢Deniz Patlıcanı Nedir?

Keme Mantarı Faydaları

Keme mantarını bir atıştırmalık olarak değerlendirmek için birçok nedeniniz olabilir. Şimdi keme mantarının muazzam yararlarından bahsedelim:

  • Vücudumuz için C vitamini, kalsiyum, magnezyum ve demir gibi birçok vitamin ve mineraller içerir.
  • Protein ve lif açısından verimli ve etkileyici bir özelliğe sahiptir.
  • Bünyesinde barındırdığı antioksidanlar ile sağlık dostu olup kolesterol içermezler.
  • Araştırmalara göre, iltihabı hafifletir dolayısıyla genel sağlığı, bağışıklığı destekleyerek enfeksiyon veya hastalık tehdidini azaltır. 
  • Çok fazla yağ yemek istemeyen veya kilolarını düşük tutmayı hedefleyenler için muazzamdır.
  • Kuruduklarında, ortalama % 2 ila 8 oranında yağ içerirler.
  • C Vitamini ve Lucopene gibi antioksidanlarda yüksek olduğu için, kanser hücrelerini öldürmeye ve vücuttaki iltihabı azaltmaya yardımcı olurlar.

Keme Mantarı Nerede Yetişir?

Keme mantarlarının çoğu İtalya, Fransa ve Kuzeybatı Pasifik’te bulunabilir. İtalya ve Fransa’da yetişen trüfler seyrek bulunur ve bunlar en pahalı mantarlardır. Fransa, Diamonds of Perigord olarak da bildiğimiz dünyanın en ünlü siyah trüfüne ev sahipliği yapmaktadır. Burada bulunan trüf/keme devasa boyutludur ve 1,3 kg gibi dikkate değer bir ağırlığa sahiptir.

İtalya’nın Alba kenti ise dünyamızdaki beyaz renkli trüf mantarlarının baş şehridir. Yerel halk, burada 6 hafta süren trüf kutlamalarına katılır. Pasifik Kuzeybatı trüfü, Kuzey Kaliforniya’dan Güney Washington’a kadar, genellikle Douglas Göknar ağacının altında yetişir.

Keme Mantarı Türkiye’de Nerede Yetişir?

Türkiye’de keme mantarının merkezi ise Şanlıurfa ve Konya’dır. Özellikle Şanlıurfa, Şelengo ile birlikte keme mantarına ev sahipliği yapan verimli bir bölgemizdir.

Keme Mantarı Nerede Bulunur?

Manjumup, (Avustralya) verimli topraklar ve serin iklim nedeniyle güney yarımkürede en büyük Perigord Truffles yetiştiricisidir. Avustralya’da trüf mevsimi Haziran’dan Eylül’e kadar sürer ve kutlamaları bu yörede de görürüz.

Birleşik Krallık’ın güney kıyısı, trüflerin büyümesini destekleyen ormanlar nedeniyle birçok trüf avı fırsatı sunmaktadır. En iyi ormancılık opsiyonları arasında Hertfordshire, Gloucestershire ve Cornwall bulunur.

Domalan Mantarı Çiçeği

Rhizopogon, Rhizopogon Aceae familyasındaki bir ektomikorizal Basidiomycetes türevidir. Türler, yaygın olarak sahte trüff olarak lanse ettiğimiz hypogeous sporokarpları oluştururlar. Rhizopogon, Pinaceae ailesindeki ağaçlarla ektomikorizal ilişki içinde bulunur. Özellikle çam, köknar ve Douglas köknar ağacının simbiyontlarıdır. Ektomikorizal ilişki nedeniyle Rhizopogon’un iğne yapraklı ormanların ekolojisinde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Mikromorfolojik ve moleküler filogenetik çalışma, Rhizopogon’un Suillus ile yakından bağlantılı olan Boletales’in bir bileşeni olduğunu göstermiştir. Boyutu 1-2.5 cm çapındadır, içi beyaz süngerimsi spor ürettikçe grimsi olur.

 İlginizi Çekebilir:📢MCT Yağı ve Faydaları

Keme Mantarı Nasıl Yetiştirilir?

Üzüm bağı gibi bir şey yetiştirmenin bir baş ağrısı olduğunu düşünürseniz, iyi bir trüf yetiştiricisi olamazsınız. Nedeni, sürecin ortalama 3 ila 4 yıl sürmesi ve genellikle hayal kırıklığı yaratmasıdır. Birinci adım, meşe veya fındık ağaçlarına, ağaçlar fideyken, her ağacın bir sonrakinden mesafeli olması kaydıyla mantar sporlarını aşılamaktır.

Ağaçlar serpildikçe kemeler de kendilerini ağaç köklerine bağlayarak yeraltında büyürler. Öte yandan, keme mantarları ve konakçı ağaçlar simbiyotik birliktelik yaşarlar. Bu sırada trüfler, ağaç kökleri büyüyen keme mantarına glikoz verirken, ağacın topraktan besleyici fosfor almasına yardımcı olurlar.

Hasat zamanı geldiğinde, çiftçiler farklı trüf aromalarını koklamaları için eğitilmiş köpekler veya domuzlar kullanırlar. Bu aktivitenin adı trüf mantarı avıdır ve bunu yapanlara göre epey eğlencelidir. Öte yandan, bazı çiftçiler iklim, toprak ve şans gibi faktörler nedeniyle eli boş dönerler. Dolayısıyla böylesine bir uğraşın hiç eğlenceli olmadığını aksine hüzünlendirici olduğunu tahmin edebiliyoruz.

Keme Mantarı Zehirli Mi?

Çeşitli yemekler ile iyi bir lezzet uyumu yakalayan keme mantarının zehirli olmadığını belirtelim. Fakat satın aldığınız veya topladığınız ürün hakkında bilgi sahibi olmanızda fayda var. Zira keme mantarları, birçok kültürde lezzetli bir atıştırmalık olarak servis edilmektedir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir