Rokoko nedir sorusuna iç tasarım ve/veya süsleme sanatlarda kullanılan bir formdur şeklinde cevap verebiliriz. 18. yüzyıl Fransa’sında biçimlenen; çizim, mimari ya da heykel gibi muhtelif sanat içeriklerinde yer bulan bir stildir. Afili olmaktan ziyade zarif, ince ve doğal formların coşkulu bir şekilde kullanımı ile karakterize edilir. Rokoko sözcüğü, denizkabuğu kaplı taşlar ile yapay sığınakları süslemek için kullanılan bir tekniğin adı olan Fransızca rocaille kavramından türetilmiştir.
İçindekiler
Barok Tarzına Başkaldırı: Rokoko Nedir?
Barok üslup kurallarını yıkarak kendini var eden Rokoko hareketi, Barok konseptindeki göz alıcılığa bir başkaldırıdır. Rokoko’nun 14. Louis’in Versay Sarayı’nın şaşalı tasarımına bir tepki sonucunda dönemin sanat konseptleri arasına katıldığı ifade edilir.
Rokoko Sanat Akımı Temsilcileri
Aşağıdaki sanatçılar, Paris’teki soylular için daha hafif ve daha samimi bir dekorasyon tarzı geliştirerek rokoko akımının yaygınlaşmasına öncülük etmişlerdir.
- Pierre Le Pautre
- J.-A. Meissonier
- Jean Berain
- Nicolas Pineau
Rokoko Üslubu ve Özellikleri
Rokoko stilindeki tavan pervaz veya taş/tuğladan yapılan dik düzlem gibi alanları C ve S harflerinin şekillerine benzetilere süslerler. C ve S harflerindeki hassas büküm ve eğimler, rokoko üslubunu aksettiren bileşenlerin önemli bir parçasıdır. Bunun yanı sıra bitki gibi süsleme objeleri de rokoko materyalleri arasında kendine yer bulan ögelerdir. Altın rengi ya da fildişi akı gibi renkler, Rokoko’daki asimetrik eğriler ekseninde sıklıkla karşımıza çıkar.
İlginizi Çekebilir:📢Op Art Sanatı Nedir?
Rokoko Mimari Özellikleri
Rokoko’nun mimari alanındaki klasik örneklerine baktığımızda aşağıdaki iç mimarların tasarımları karşımıza çıkar.
- Jean Aubert
- Germain Boffrand
Bu iki mimar tarafından dekore edilen Salon de Monsieur le Prince ile Hôtel de Soubise yapıları, rokoko tarzının dekoratif sanatlardaki en saygıdeğer örnekleri olarak varlıklarını sürdürür.
İç mekandaki süslemeler dışında rokoko’nun tesirine möble ve porselen gibi eşyalarda da tanıklık ederiz. 1700’lü yılların Fransa’sında möbleler, gümüş ve seramikler doğal kabuk ve çiçek süslemeleri ile rokoko formasyonuna ayak uydurmaya başlamıştır. Böylece rokoko’nun etkisi yaldızlı bronz varyasyonları ile çeşitli materyallerde biçimlenmiştir.
Rokoko Sanatçıları
Rokoko, ilk kez Antoine Watteau isimli sanatçının resimleri ile dönemin sanat camiasında büyük bir yankı uyandırdı. Dönemin önemli isimlerinden Antoine Watteau zarif, nazik ve melankolik tablolarıyla rokoko’yu resim sanatına taşıdı. Daha sonra François Boucher imzalı nü tablolarla rokoko formasyonu geniş bir kitleye erişti.
Rokoko’nun en iyi uygulayıcıları arasında Jean-Marc Nattier, Fragonard ve Jean-B. Perroneau gibi isimler de vardır. Fransız tablolarındaki rokoko tarzının ifade ediliş biçimini ekseriyetle şu betimlemelerle anlatabiliriz:
- mitolojik ögeler
- erotik temalar
- açık tonlu renkler
- ince veya narin çizgiler
İlginizi Çekebilir:📢Gravür Nedir, Nasıl Yapılır?
Almanya ve İtalya’da Rokoko Kültürü
Fransa’da ibraz edilen Rokoko tarzı, 1730’larda Almanca konuşan Katolik coğrafyalara yayıldı. Bu sebeple Fransız zarafeti Alman fantezisi ile birleşti. Böylece dramatik mekansal ve plastik efektler ile kalıcı bir Barok mimari biçemi ile göz kamaştırıcı bir dinsel mimari üslubuna uyarlandı.
Rokoko Sanat Akımı Eserleri
Fransa’yı bir kenara bırakırsak; rokoko’nun en müstesna örneklerine Almanya öncülük eder. Aşağıdaki örnekleri bu akımın Almanya’daki en iyi örnekleri arasında gösterebiliriz:
- İç tasarımı François de Cuvillies tarafından inşa edilen Amalienborg Sarayı
- Residenztheater tiyatrosu
Diğer yandan 18. yüzyılda Johann Baptist Zimmermann ve Dominikus Zimmermann kardeşler tarafından tasarlanan Wies Kilisesi ile Balthasar Neumann tarafından tasarlanan Vierzehnheiligen Kilisesi de rokoko tarzını yansıtan Alman kiliseleridir.
İtalya’da Rokoko, esas olarak G. Battista Tiepolo’nun büyük ölçekli tabloları ile özetlendiği Venedik’te yoğunlaştı. Francesco Guardi ve Canaletto’nun şehri odağına koyan manzara resimleri de Rokoko’dan etkilenen eserlerdir.
Rokoko Dönemi Neoklasisizm’in Yükselişi
Rokoko motifli eserler, önemsizliği ve süs aşırılıkları nedeniyle 1750’li dönemin sonrasında Fransa’da eleştirmenlerin saldırısına uğradı. Bu nedenle 1750’lerde etkisi peyderpey azaldı ve 1760’larda Neoklasisizm’in yeni ve daha yalınsılığı Rokoko’nun yerine geçmeye başladı.
Rokoko Dönemi Müzik
Rococo, barok dönemi sonlarında (1740-1770) aşağıdaki gibi ifade edilen müziği tarif etmek için kullanılır:
- hafif
- zarif
- süslü
Bazı eleştirmenler, Joseph Haydn ve Mozart’ın klasik stile ait olduklarını kabul etmekle birlikte bu bestecilerin ilk dönem yapıtlarının rococo türüne girdiğini de belirtmektedir.
Haftalık Günlük Blog adresimizdeki bu yazıda rokoko nedir sorusuna cevap verdik. Daha farklı konulardaki bilgiler için Haftalık Günlük Pinterest ve sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
