Bir arkadaşınız ya da aile üyeniz zor bir dönemden geçtiğini söylediğinde nasıl tepki verirsiniz? Dikkatlice dinliyor ve onlara rahatlayabilecekleri bir alan, ağlayabilecekleri bir omuz veriyor musunuz? Kendi sorunlarınızla bağlantı kurup tavsiyelerde bulunuyor musunuz? Sempatiyle mi yoksa empatiyle mi karşılık verdiğimiz, sevdiklerimizin zorluklar karşısında ne kadar desteklendiklerini etkileyebilir. Empati ve sempati arasındaki farkı anlamak için yazımızın devamında bize eşlik edin.
Empati ve Sempati Farkı: Aradaki Farkı Anlamak
Başkalarına nasıl tepki verdiğimiz ilişkilerimizi etkiler. Sempatiyle mi yoksa empatiyle mi karşılık verdiğimiz, sevdiklerimizin zorluklarla nasıl baş ettiklerini belirler.
Ancak sempati ve empatinin anlamı çoğu zaman kafa karıştırıcı olabilir. Oldukça farklı olmalarına rağmen bazen iki terimi birbirinin yerine kullanırız. Dictionary.com‘a göre, 1500’lerin ortasından bu yana, genel olarak nitelikler üzerinde anlaşma anlamına gelen sempati kelimesinin İngilizce dilinde yüzyıllardır kullanıldığı düşünüldüğünde bu mantıklıdır. Öte yandan empati, 19. yüzyılın sonlarında psikolojik bağlamlarda yerel dile girmiştir. O zamandan beri daha geniş anlamda, birinin kendisini başka bir kişinin konumunda hayal etme yeteneği anlamında kullanılmıştır.
Araştırma profesörü ve New York Times’ın çok satan yazarlarından Brene Brown Empati bağı güçlendirir diyor. Empati, ‘Seninle birlikte hissediyorum’ demektir. Sempati ise ‘Senin için hissediyorum’ demektir.
Aralarındaki Fark Nedir?
Başka bir bakış açısıyla: Sempati, bir başkasının zorluklarına acımaktır. Empati ise kendinizi zorluk yaşayan birinin yerinde hayal etmektir. Başkalarını desteklemeye ve onlarla bağlantı kurmaya çalıştığımızda bu önemli bir ayrımdır.
Empatiyi daha iyi anlamak için Brown’ın Royal Society for Arts konuşmasındaki Brené Brown on Empathy isimli videosu, empatinin dört niteliği olarak adlandırdığı şeyi ayrıntılarıyla anlatıyor:
- Bakış açısı edinme: Başka bir kişinin bakış açısını hayal etme yeteneği.
- Yargılamaktan kaçınmak: Siz de çoğumuz kadar keyif alırken bu hiç de kolay değil.
- Duyguyu tanımak: Sizin de bu duyguyu yaşadığınız bir zamanı düşünüyorum.
- İletişim kuruyorum: Karşınızdaki kişinin nasıl hissettiğini tanıdığınızı bilmesini sağlamak.
Brené Brown on Empathy isimli video, birisi karanlık bir deliğe sıkışıp aşağıdan yardım için bağırdığında, sempatik tepkinin yerden yukarıda kalmak, aşağıya bağırmak ve aşağısının kötü göründüğünü onaylamak olduğunu açıklıyor. Empatik tepki, onlarla birlikte deliğe inmek ve daha önce burada olduğunuzu vurgulamaktır. Videoda animasyonlu bir ayı, karanlık, kasvetli deliğinde üzgün bir tilkinin yanına gitmek için merdivenden aşağı iniyor ve bir ışık düğmesini çeviriyor.
İlginizi Çekebilir: 📢 Sevimli Saldırganlık
Empati ve Sempati Ne Demek?
Empatinin sempatiden daha zorlu olduğunu unutmayın çünkü destek sunan kişinin zor duygularla bağlantı kurmasını gerektirir. Örneğin yakın zamanda boşanmış, hatta aileden biri ölmüş birine destek olurken, hayatınızda benzer bir durumla karşılaştığınız zamanları hatırlamanız gerekecek. Ve eğer tam olarak aynı deneyimi hiç yaşamadıysanız, en azından bunu yaşamanın sizin için ne kadar zor olacağını, nasıl hissedeceğinizi, tepki vereceğinizi ve etrafınızdakilerden size davranılmasını isteyeceğinizi hayal etmeniz gerekecek.
Merhameti ifade ederek sempati göstermek kolaydır. Bu da acı çeken kişiyle aranıza mesafe koyar ve hatta güç dengesizliği yaratabilir.
Sempati mutlaka kötü bir şey değildir. Sempatinin en zor yanı yabancılaştırıcı potansiyelidir. Acıyı ifade ederek sempati göstermek kolaydır. Bu da acı çeken kişiyle aranıza mesafe koyar ve hatta güç dengesizliği bile yaratabilir. Kendinizi bir başkasının durumunda hayal etmek ve onun şu anda sizden en çok neye ihtiyacı olduğunu düşünmek çok daha fazla disiplin gerektirir.
Sempati daha çok ben-merkezlidir çünkü birinin acısının size nasıl hissettirdiğiyle ilgilidir. Empati, diğer kişinin nasıl hissettiğini hayal etmekle ilgilidir.
Empati ile Sempati Arasındaki Fark
Ve tabii ki, sevdiklerimize hayatlarındaki iyi şeyleri işaret ederek onlara yardım etmek istememiz de normaldir. Birisi canı yandığında veya acı dolu bir dönemden geçtiğinde, doğal olarak onun sorunlarını çözmek veya ona yardım etmek isteriz. Ancak Brown’ın açıkladığı gibi, empatik bir tepki, arkadaşınızla veya sevdiğiniz kişiyle birlikte oturmak, onları dinlemek ve sadece acılarını anlamak anlamına gelir; hiçbir çözüme veya umut ışığına gerek yoktur.
Dolayısıyla bir dahaki sefere kendinizi sevdiğiniz birine destek olacak bir konumda bulduğunuzda şunu düşünün. Ben bu durumu yaşıyor olsaydım şu anda birinin bana ne söylemesini isterdim? Daha sonra destek sunduğunuz kişiyi dinlemek, anlamak ve gerçekten empati kurmak için elinizden geleni yapın.
Brown şöyle diyor. Seninle çok zor bir şey paylaşırsam, ‘Şu anda ne söyleyeceğimi bile bilmiyorum’ demeni tercih ederim. Bana söylediğine çok sevindim. Çünkü gerçek şu ki, bir yanıt nadiren bir şeyi daha iyi hale getirir. Bir şeyi daha iyi yapan şey bağlantıdır.
Kaynak https://www.thegoodtrade.com/features/sympathy-vs-empathy/
