Tripanofobi Tedavisi, İğne Fobisi, İğne Korkusu Tedavisi
Yaşam

Tripanofobi İğne Fobisi Nedir?

Tripanofobi, iğne korkusu anlamına gelen bir terimdir. Bu korkuya sahip olan kişiler iğne yaptırmaktan veya kan vermekten şiddetle çekinirler. Yoğun iğne korkusuna sahip bireylerin tedavileri gecikebilir. Bu nedenle ciddi bir fobiye dönüşerek kişinin yaşamını olumsuz etkileme potansiyeline sahiptir.

Tripanofobi Ne Demek?

Dilimize tripanofobi olarak geçen fobinin orijinal adı Trypanophobia’dır ve trih-PAN-o-foe-bee-uh kelimelerinden türemiştir. İğneler içeren tıbbi tedavi yöntemlerine karşı aşırı korkuyu ifade eder. Fobi türleri arasında yer alan trypanophobia, şiddetli bir korku olduğu için kişiyi doktor ve hastaneden uzaklaştırır. Kişi, doktor randevularına gitmez ve doktorun reçete ettiği tedavi yöntemlerini bilerek görmezden gelir.

İğne Fobisi Kimlerde Olur?

Birkaç faktör, tripanofobinin gelişme riskini artırabilir:

  • İğnelerle ilgili olumsuz veya travmatik deneyimlerin öyküsü
  • Aileden gelen iğne fobisi öyküsü
  • Hipokondri veya germafobi (misofobi) gibi hastalık veya ilaçla ilgili diğer korkular
  • Obsesif kompulsif bozukluk veya yaygın anksiyete bozukluğu gibi diğer durumlar

İğne Korkusu Ne Kadar Yaygın?

Tripanofobi en çok çocuklarda görülür. Bazı araştırmalara göre her 3 çocuktan 2’si iğneden korkmaktadır. Birçok insan hayatının ilerleyen süreçlerinde tripanofobiyi atlatır. Ancak bu korkuyu birçok yetişkinde de görebiliriz. Bazı raporlara göre, yetişkinlerin %16’sı iğneden korktukları için aşı yaptırmaktan kaçınırlar. Diğer araştırmalar, günümüzde 10 yetişkinden 1’inin iğne fobisi ile mücadele ettiğini gösteriyor.

İlginizi Çekebilir:📢Siberkondri Nedir?

Tripanofobi Nedenleri

Uzmanlar her zaman tripanofobinin tek bir nedenini belirlemezler. Farklı insanlar iğnelerin veya enjeksiyonların belirli yönlerinden korkabilir. Aşağıdaki düşünce ve hisler bu sendromun nedenleri arasındadır.

  • Hiperaljezi olarak bilinen ağrıya karşı aşırı duyarlılık
  • Enjeksiyon yapılırken tetiklenen zapt edilme korkusu – diğer adıyla merintofobi
  • İğne görmenin tetiklediği olumsuz ya da travmatik anılar
  • Bir iğnenin görünümünde veya dokunuşunda oluşan vazovagal reaksiyonlar (bayılmayla sonuçlanan senkoplar)

Tripanofobi Belirtileri

Tripanofobisi olan kişiler, iğne içeren bir işlemi gördüklerinde veya düşündüklerinde yoğun kaygı yaşarlar. Bazen, bu kaygı o kadar şiddetlidir ki kişinin hayatını olumsuz etkiler. Fiziksel rahatsızlıklara neden olan ani bir endişe dalgası kişinin bilincini kaybetmesine bile neden olabilir. İğne fobisi insanların tıbbi bakımdan kaçınmasına da neden olur. Tripanofobinin diğer belirtilerini aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:

  • Baş dönmesi veya bayılma (senkop)
  • Kalp çarpıntısı
  • Uykusuzluk
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Geçici olarak şiddetlenen kan basıncı

Tripanofobi Testi

Sağlık hizmeti sağlayıcıları, Amerikan Psikiyatri Birliği‘nin (APA) Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabını (DSM) kullanır. İğne fobisi, DSM’de bir tür spesifik fobik bozukluk, kan-enjeksiyon-yaralanma tipidir. Uygulayıcı terapist, bir iğne gördüğünüzde veya bir enjeksiyona ihtiyacınız olduğunda yoğun korku veya endişeniz varsa, tripanofobiyi teşhis eder.

Tripanofobi testinde, iğne korkunuzun ciddiyetini değerlendirmek için size aşağıdaki sorular sorulur:

  • Ne zamandır iğnelerden korkuyorsunuz?
  • Bir iğne gördüğünüzde ne gibi belirtiler hissedersiniz?
  • Belirtileriniz ne kadar sürer?
  • İğnelerden korkmak tıbbi bakım alma isteğinizi etkiliyor mu?

İlginizi Çekebilir:📢Münzevi Hayat Bunalımı Hikikomori Nedir?

Tripanofobi Tedavisi

Tripanofobiyi tedavi etmenin tek bir yolu yoktur. Tripanofobi semptomlarını azaltmak için birden fazla strateji denemeniz gerekebilir. Terapistiniz eşliğinde aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:

  • Maruz Kalma Terapisi: Belirli korkuyu yaşamınıza yavaşça sokmayı içerir. Bir terapist size bir iğnenin resimlerini gösterebilir, bir iğnenin yanında durmanızı veya bir tane tutmanızı isteyebilir. Amaç, iğne görmeye karşı fiziksel ve zihinsel tepkinizi değiştirmektir.
  • Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir terapistle korku hakkında konuşmayı içerir. Yeni başa çıkma teknikleri ve iğneler hakkında düşünmenin farklı yollarını öğrenirsiniz. Bu yöntemin amacı semptomlar üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmaktır.
  • İlaç Tedavisi: Tedavi sonrası iğnelerden aşırı korkmaya devam ediyorsanız ilaç tedavisi önerilir.

İğne Korkusu Tedavisi: İğne Korkusunu Yenmek

Birçok insan için tripanofobi asla tamamen kaybolmaz. Ancak belirtileri azaltan başa çıkma stratejilerini kullanmayı öğrenebilirsiniz.

  • İğne ucunu izlemekten veya iğnenin kendisine bakmaktan kaçının.
  • Tıbbi randevulardan önce rahatlamak için ne yapmanız gerektiğini sorun.
  • Eş, arkadaş veya aile üyesi gibi bir destek kişisini tıbbi randevulara getirin.
  • İğne olurken duvardaki bir desene dikkatle bakarak veya birisiyle sohbet ederek dikkatinizi dağıtın.
  • Özellikle geçmişte bayıldıysanız veya başınız döndüyse, iğne batmadan önce uzanın.
  • Her nefeste dörde kadar saymak ve nefes vermek gibi nefes tekniklerini deneyin.
  • Ağrıyı azaltmak için enjeksiyon yaptığınız kası gevşetin.
  • Size iğne yapan veya kan alan kişiye iğne korkunuz olduğunu söyleyin.

Bu konuya ek olarak daha farklı içerikler için Haftalık Günlük sitemizi takip edin.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir