Birçok insan kahve içmekten hoşlansa da sağlık problemleri nedeniyle kafein alımını sınırlamak ister. İşte bu insanlar için kafeinsiz kahve mükemmel bir seçenektir. Kafeinin çıkarılmış olması dışında kafeinsiz kahvenin standart bir kahveden farksız olduğunu söyleyebiliriz. Haftalık Günlük‘teki bu yazıda kafeinsiz kahveye ve sağlık üzerindeki etkilerini mercek altına aldık.
İçindekiler
- Kafeinsiz Kahve Nedir?
- Kafeinsiz Kahve Nasıl Yapılır?
- Kafeinsiz Kahve Nasıl Olur?
- Kafeinsiz Kahve Nasıl Elde Edilir?
- Kafeinsiz Kahve Yararları
- Kafeinsiz Kahve Uyku Kaçırır Mı?
- Kafeinsiz Kahve Zararları
- Kafeinsiz Kahve Kalbe Zararlı Mı?
- Kafeinsiz Kahve Mideye Dokunur Mu?
- Kafeinsiz Kahve Gaz Yapar Mı?
- Kafeinli ve Kafeinsiz Kahve Farkı
Kafeinsiz Kahve Nedir?
Kafeinsiz kahve, kafein miktarının %95 veya daha fazla oranda azaltılmış kahve çekirdeklerinden üretilen kahvedir. Yani kahve çekirdeklerindeki kafeinin ortalama %95’i alınmışsa bu artık kafeinsiz kahvedir. İsmi kafeinsiz kahve olsa da bu kahvedeki kafein oranı tamamen sıfır değildir. Kafeinsiz kahvedeki kafein oranının tahmini değeri bir fincan için yaklaşık 3 mg’dir. Bir çalışma ise 180 ML’lik fincandaki kafeinsiz kahvenin kafein oranını 0-7 mg olarak bulmuştur. Ortalama bir fincan kafeinsiz kahve ise yaklaşık 70-140 mg kafein içerir. Ancak bu oran hazırlama yöntemine, kahve türüne ve fincan boyutuna göre değişir.
Kafeinsiz Kahve Nasıl Yapılır?
Kahve çekirdeklerinden kafeini arındırmanın birçok yolu vardır. Bu yöntemlerin çoğu su, organik çözücüler veya karbondioksit içerir. Kahve çekirdekleri, kafein özü çıkana kadar çözücü içinde yıkanır, ardından çözücü çıkarılır. Üreticiler, kafeinsiz kahvenin çekirdeklerini kavurmadan önce çekirdekteki kafeinin %97’sini çıkarmak için çözücülerde yıkarlar. Kahve çiftçileri kafeini, Swiss Water Process olarak bilinen bir teknik olan karbon dioksit veya bir karbon filtresi aracılığıyla da çıkarılabilirler.
Üreticiler, çekirdekleri kavurmadan ve öğütmeden önce kafeinsiz hale getirirler. Kafeinsiz kahvenin besin oranı, kafein içermemesi dışında içeriği normal kahveyle büyük oranda aynıdır. Ancak üreticilerin kullandıkları yönteme bağlı olarak tadı ve kokusu biraz daha hafiftir ve rengi de farklılık gösterir. Bu yüzden kafeinsiz kahvenin tadı normal kahvenin tadı gibi acı değildir ve kokusu da farklıdır.
İlginizi Çekebilir:📢Sade Kahve Faydaları
Kafeinsiz Kahve Nasıl Olur?
Kafeinsizleştirme işlemi, kahve çekirdeklerindeki kafeinin tamamına yakınını ortadan kaldırır. Üreticiler, bu işlemi kahveler henüz yeşilken ve çekirdeği kavurmadan önce gerçekleştirirler. Avrupa yasalarına göre kafeinsiz kahve,
- kavrulmuş kahve çekirdeklerinde %0,1 veya daha az,
- çözünür/hazır kahvede ise %0,3 veya daha az kafein içermelidir.
Kafeinsiz kahvedeki kafeini alma işlemi üretim tesislerinde gerçekleşir. Süreç aşağıdaki işlem basamaklarından oluşmaktadır:
- Üreticiler ilk olarak yeşil kahve çekirdeklerini su veya buharla şişirerek kafeini ekstrakte ederler.
- Daha sonra su, çözücü veya aktif karbon yöntemiyle çekirdekten kafein çıkartma işlemine sıra gelir.
- Ardından kafeinsiz kahve çekirdekleri normal nem seviyelerine geri döndürmek için kurutulur.
- Suyun yanı sıra, kafeinsizleştirme sırasında tipik olarak kullanılan çözücüler etil asetat, metilen klorür (Diklorometan veya DCM) veya süper kritik CO2’dir.
Kafeinsiz Kahve Nasıl Elde Edilir?
Üretim süreçlerinin bir fabrikadan diğerine farklılık göstereceğini ifade edelim. Ancak üreticiler, genellikle solventleri kullandıkları durumlarda, su veya solvent, suya batırdıkları çekirdeklerin etrafında dolaştırırlar. Bu da kafeinin salınmasına neden olur. Daha sonra üreticiler karışımı ekstraksiyon kabından boşaltırlar ve bu işlemi yapmaya çekirdekte çok az miktarda kafein kalana kadar birkaç kez devam ederler. Akreditasyon kuruluşları tüm bu süreçleri, solvent kalıntılarının katı sınırların altında kalması için yasalar çerçevesinde dikkatli bir şekilde kontrol ederler.
Kafeinsiz Kahve Yararları
- Kafeinsiz kahve içmenin tip 2 diyabet riskini azalttığına dair bulgular var. Araştırmalar günde 1 fincanın diyabet riskini %7 oranında azalttığını ortaya koymaktadır.
- Bir başka çalışma, kafeinsiz kahvenin karaciğer enzim seviyelerinde azalma ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Dolayısıyla karaciğer üzerinde koruyucu bir etki bıraktığı tespit edilmiştir.
- Kafeinsiz kahvenin uykuyu iyileştirme ve kaygıyı azaltma konusunda önemli etkileri vardır.
- Kafeinsiz kahve, kardiyovasküler hastalık riskini minimuma indirme konusunda da başarılıdır.
- Araştırmalar kafeinsiz kahvenin ayrıca erken ölüm riskini minimuma indirdiğini ve felç ve kalp hastalıklarında küçük ama önemli bir azalmaya neden olduğunu da göstermektedir.
Kafeinsiz Kahve Uyku Kaçırır Mı?
Bu kahvenin sizi uyanık tutma gibi bir özelliği yoktur. Yani bu kafein barındırmayan kahve içmek uykunuzu kaçırmaz. Standart bir fincan kahvede 100 ila 200 gram kafein vardır ancak kafeinsiz kahvedeki kafein yaklaşık 5 gramdır. Yatmadan önce 2 veya daha fazla kafeinsiz kahve içmediğiniz sürece uykuya dalmakta sorun yaşamazsınız.
Kafeinsiz Kahve Zararları
Coffee consumption and health isimli bir çalışmada araştırmacılar kahve tüketimine ilişkin 201 gözlemsel araştırma analizini gözden geçirdi. Araştırma yazarları, kafeinsiz kahvenin sağlığa olumsuz bir etkisinin olmadığı sonucuna vardılar.
Bununla birlikte, kafeinden arındırma işleminde metilen klorürün kullanılması, bazı endişelere yol açmıştır. Çünkü küçük miktarlarda da olsa metilen klorür solumak, merkezi sinir sistemini geçici olarak yavaşlatır. Kişinin dikkatini ve el-göz koordinasyonunu etkileyen bu madde aşağıdaki gibi semptomlara yol açar:
- baş ağrısı, uyuşukluk ve sinirlilik
- öksürük veya hırıltı
Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), nihai ürün 10 ppm’den veya %0,001’den fazla artık metilen klorür içermediği sürece kafein ekstraksiyon sürecinde metilen klorür kullanımını onaylamıştır.
Kafeinsiz Kahve Kalbe Zararlı Mı?
Dr. Ava Williams’a göre kafeinsiz kahvedeki metilen klorür hafif bir kimyasal madde değil. Merkezi sinir sistemimizi geçici olarak yavaşlattığına dair bulguların olduğunu söyleyen Dr. Ava Williams, kafeinsiz kahvenin kalbe olan etkilerine dikkati çekiyor. Williams, kafeinsiz kahvenin üretim sürecinin metabolik sendromu etkileme potansiyeli taşıdığını söylüyor ve ekliyor; Kalp hastalığı riskini artırabilecek yağ asitlerini artırdığı tespit edilmiştir.
Dr. Olivia Audrey ise kafeinsiz kahvenin normal Arabica çekirdeklerinden daha yüksek yağ içeriğine sahip bir çekirdekten yapıldığını söylüyor. Bunun sonucu olarak da kafeinsiz kahvenin kolesterol seviyeleri ve uzun vadeli kalp sağlığı için potansiyel sonuçlara yol açabileceğini ifade ediyor.
İlginizi Çekebilir:📢Kapsül Kahve Nedir?
Kafeinsiz Kahve Mideye Dokunur Mu?
Araştırmacılara göre kafeinsiz kahve, serum gastrin konsantrasyonlarını artırma potansiyeline sahiptir. Gastrin, mide asidinin salınımını tetikleyen bir hormondur ve aşırı alındığında asidite sorunlarına yol açabilir. Yani araştırmalar kafeinsiz kahvenin mide ekşimesi ve reflü gibi sorunlara sebep olabileceğini bulmuşlardır. Bununla birlikte çalışmalar düzenli kahve içmenin daha belirgin gastroözofageal reflüye neden olduğunu tespit etmiştir. Ancak bu etki, kafeinsiz kahvedeki daha az kafein nedeniyle hafiflemiştir.
Kafeinsiz Kahve Gaz Yapar Mı?
Kahvede bulunan kafein, bağırsaklardaki asit seviyesini artıran bir maddedir. Michigan Sağlık Sistemi Üniversitesi’ne göre bu, sindirim sisteminizi uyarır. Dolayısıyla potansiyel olarak karın şişkinliğine ve gaza sebep olma ihtimali vardır. Kafeinsiz kahvede çok az kafein olsa da yine de içinde bir miktar kafeini saklar. Bu bakımdan gaza neden olan maddenin kafein olduğunu söyleyebiliriz. Standart kafeinli bir kahve gibi az kafein barındıran kahvenin de gaz yaratma ihtimali vardır. Ancak bu etkinin kişiden kişiye değişiklik gösterdiğini belirtelim.
Kafeinli ve Kafeinsiz Kahve Farkı
- Kafeinsiz kahve, üretim sırasında kafein içeriğinin büyük bir yüzdesi çıkarılmış normal bir kahve demektir.
- Kafeini alınmış kahvede, standart/normal bir kahve karışımındaki 70 mg’a oranla, fincan başına ortalama 7 mg kafein vardır.
- Kafeinsiz kahvenin tadının normal kahveyle kıyaslarsak çok da farklı olmadığını söyleyebiliriz.
- Kafeinsiz kahveyle normal kahvenin arasındaki seçkin lezzet farklarını bulmanız zordur.
- Kahvede bulabileceğiniz biraz daha ekşi tatlar nasıl işlendiğiyle ilgilidir.
- Özetle iki kahve türü arasındaki farkın barındırdıkları kafein miktarından ibaret olduğunu belirtebiliriz.
Bu arada, normal kahveyle ilgili yapılan araştırmaların kafeinsiz için mevcut olandan çok daha kapsamlı olduğunu belirtmekte fayda var. Ayrıca normal kahvenin faydalı etkilerinden bazıları doğrudan kafeinle ilgilidir ve bu nedenle kafeinsiz kahvenin bu faydalara sahip olmaması gerekir.