Tombolo’nun ne demek olduğunu kısaca şu şekilde cevaplayabiliriz; bir adayı, büyük bir kara parçasına bağlayan coğrafi bir şekildir. Dolayısıyla tombolo terimi, bağlantı noktası gibi bir işleve sahiptir; etrafı su ile çevreli kara kütleleri ve anakarayı birbirine bağlama görevini gerçekleştirir.
Tombolo Ne Demek?
Tombolunun en önemli özelliği ince görünümlü bir kumsal şeklinde olmasıdır. Bu coğrafi şekil, denizin ortasında oluşan dar ve kavisli bir kumsala benzer. Tombolo aynı zamanda coğrafi kaynaklarda bir birikim şekli olan kum tükürüğü olarak da geçer. Sığ suların kuvvetinden türeyen bu şekilleri, sahil birikintisi olarak da ifade edebiliriz.
İlginizi Çekebilir:📢Kırgıbayır Nedir?
Tombolo Nedir Coğrafya? Dünyadaki Örnekleri
Dünyanın en büyük tombolosu, Adam (Adem) Köprüsü’ydü. Çünkü bu köprü, Sri Lanka’yı Hindistan’a bağlıyor ve bunu yaparken 33 mil uzunluğundaki Palk Boğazı’nı geçiyordu. Fakat bu köprü, ufak bir değişiklikle birkaç bin yıl önce tahrip edildi. Bugün orada ulaşımı ciddi şekilde engelleyen bir kum havuzu zinciri bulunmakta. Tombolonun bir başka örneği, Portland isimli adayı Dorset kıyılarının anakarasına bağlayan Chesil Plajı’dır.
Tombolo Türkiye’de Nerede Görülür?
Ülkemizde de bu yeryüzü şekline rastlarız. Tombolonun kendini en çok gösterdiği bölgemiz Ege’dir. Bu bölgedeki en bilinen tombololar, Aydıncık ve/veya Yuvacık Tombolo’larıdır. Bunların yanı sıra Karadeniz, Marmara ya da Akdeniz’de de yeryüzü şekline denk geliriz.
Ülkemizdeki en önemli tombololardan biri ise Balıkesir Tombolo olarak bilinir. Kapıdağ tombolo şekli, denizin kuşattığı bu alanı ana kara ile bağlar. Ülkemiz sınırları içinde yer alan meşhur bir başka tombolo ise Sinop’ta karşımıza çıkar. Burada ise Sinop şehrinin birikintileri aracılığıyla oluşmuştur.
Tombolo Nasıl Oluşur?
Kıyıdan uzak mesafede bulunan bir adanın anakaraya kıyı oku ile bağlamasıyla meydana gelir. Dalgaların taşıdığı maddeler ve geniş yüzey su akıntıları tomboloyu oluşturur. Bu terim ilk olarak Gulliver (1899) tarafından adaya bağlanan çizgileri diğer türlerden ayırmak için önerildi. Douglas Johnson ise 1919 yılında orijinal İtalyanca kelimenin kıyı kumullarına ve/veya kum bariyerlerine atıfta bulunduğunu belirtir.
İlginizi Çekebilir:📢Coğrafyada Peneplen Nedir?
Haftalık Günlük sitemizdeki bu yazıda tombolodan bahsettik. Daha farklı coğrafya konuları ve güncel konular için HaftalıkGünlük Twitter ve sosyal medya hesaplarımızı takipte kalabilirsiniz.